İkinci el otoda ilan sayılarında patlamanın sebebi ne?
Birkaç ay öncesine kadar ilanlarda bulunamayan ikinci el araçlar şu anda galerilerde birikti. Temmuz ayında 400 bin olan ikinci el araç ilan sayısı 1 milyonu aştı. Kimlik doğrulama düzenlemesinin geleceği 1 Kasım öncesi sayının daha da artması bekleniyor.
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel şu ifadeleri kullandı: "Birkaç ay öncesine kıyasla son günlerde e-satış sitelerinde vasıta başlığı altındaki motorlu araç sayısının ortalama %30 civarında arttığını görmekteyiz. Konu genel olarak otomobil üzerinden değerlendirilse de bu başlık altında karavan, motosiklet, deniz araçları, kiralık araçlar hatta ATV gibi kara araçlarının da bulunduğunu hatırlatmakta fayda var.
Otomobil-ticari araç ve SUV tipinde araçlar bazında değerlendirildiğinde ilan artışlarının birkaç temel sebebi var. Otomotiv sektöründe talebin düşmesiyle halihazırda ilanlarda var olan araçların satılmaması, ilan havuzunun sabit kalmasına sebep oldu.
'1 KASIM ÖNCESİ İLANLAR ARTTI'
Bunun üzerine 1 Kasım itibarıyla gelecek düzenleme öncesi ilan paylaşmak isteyen veya fiyatların bir miktar düşmesi sebebiyle araçlarını elden çıkarmak isteyen kişilerin ilan paylaşması sebebiyle sabit kalan ilan havuzuna ek yeni ilanlar eklendi. Kayıt dışı ticaret maksatlı araç alan kişilerin artık müsait zemin bulamaması da elde tutulan araçların ilanlara konmasına vesile oldu.
'YÜZDE 30 ARTIŞ GÖRMEKTEYİZ'
Tüm bu sebepler bir araya geldiğinde motorlu araç ilanlarında %30 civarında artış görmekteyiz. Ancak otomobil/ticari araç ve SUV kategorileri ayrı ayrı incelendiğinde artışın %20-25 civarı olduğu göze çarpmaktadır. Bu noktada Ticari ve hafif ticari araçlarla motosiklet sayısındaki artışın sebeplerinden biri ise, 6+6 yönetmeliği bu araçları kapsamadığından yönelimin bu yöne kaymış olmasıdır. Ancak talebin düşük olması sebebiyle fiyatları arttıracak ve piyasa dengelerini bozacak sonuçlar doğurmamaktadır.
SADECE İHTİYAÇ SAHİPLERİ Mİ ARABA ALIYOR?
Geçtiğimiz yıllarda otomobile talebin çok yüksek olduğu ancak oldukça çalkantılı bir 3 yılı geride bıraktık. Otomobil üretimindeki sorunlar sıfır otomobili bulunmaz hale getirirken, yarattığı etki ikinci el piyasasına da yansımıştı. Bu durum otomobilin öncelikle yatırım aracı haline gelmesine, akabinde ise bir kayıt dışı ticaret alanına evrilmesine sebep oldu.
Hem iş işleyişi hem de fiyat dengesi oldukça bozulmuştu. Kayıt dışı ticaret oranının %48 ölçüldüğü reel tüketicinin ise %20 oranında otomobile ulaşabildiği dönemler yaşandı. Vatandaşlarımızın otomobile ulaşımı oldukça güçleşirken, meslektaşlarımızın sermayeleri her geçen yıl erimekteydi. 2023 yılı itibarıyla üretimde yaşanan sorunların geride kalması ve tüm olumsuzlukların önüne geçmek adına Ticaret Bakanlığımızın aldığı önlemler neticesinde kamuoyunda al-satçı olarak tabir edilen, kayıt dışı ticaret maksatlı otomobil alan kişilerin zemini ortadan kalktı ve sektörden el çekmeleri sağlandı. Fahiş fiyatlar konusunda ticaret amaçlı araç alan kişilerin bu sorunun en büyük sebeplerinden biri olduğunu her mecrada dile getirmekteydik. Geldiğimiz noktada bu kişilerin sektörden el çekmesi ile fahiş fiyatlar geri geldi ve sıfır/ikinci el otomobil fiyat makası tekrar tahsis edilmeye başlandı.
'YENİ YILDA PİYASA HAREKETLENECEK'
Ayrıca meslektaşlarımızın yaşadığı sermaye erimesi sorunu da durdurulmuş oldu. Şu an için talep düşük olsa da piyasa düzenin tekrar normalleştiği bir geçiş sürecinin içindeyiz. Yeni yıl itibarıyla piyasamızın hareketlenmeye başlayarak çok daha sağlıklı şekilde seyrine devam edeceği kanaatindeyiz. Diğer yandan sıfır ve ikinci el otomobilde sağlanan fiyat düşüşleri ve kampanyalar otomobil almak isteyen vatandaşlarımıza önemli fırsatlar sunuyor. Otomobil almak isteyen vatandaşlarımız fırsatlar sunan bu dönemi değerlendirerek otomobil alabilirler.
YENİ DÜZENLEME İLE BİRLİKTE FİYATLARDA GERİ ÇEKİLME SÜRER Mİ?
İMAS Derneği olarak ana gündem maddelerimizden bir tanesi de ilan sitelerinde özellikle yetki belgesi olmayan bireysel kullanıcıların ilan verilmesinin daha fazla kontrol edilmesi ve kurallara bağlanmasıydı. Buradaki asıl amaç kayıt dışı ticarete engel olmak, fiyatlardaki olağandışılığın engellenmesi ve özellikle kapora dolandırıcılığı gibi sorunların önüne geçilmesiydi. Bakanlığımız bu konuda bir çalışma yaparak kişinin birinci dereceden akrabaları hariç 3. kişilerin araçlarını ilana koyabilmek için vekalet/resmi sözleşme şartı getirdi.
