Tüketici Haberleri - Son Dakika Tüketici Haber Güncel Gelişmeler

Sahte Tereyağı Nasıl Ayırt Edilir?

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Öğr. Gör. Dr. Mehtap Er Kemal, tüketicinin taklit ve tağşişe uğramış tereyağını ayırt etmesinin laboratuvar ortamı dışında çok zor olduğunu söyledi. Tarım ve Orman Bakanlığı, tüketicileri korumak, ürünlerdeki taklit ve tağşişi önlemek amacıyla "Türk Gıda Kodeksi Tereyağı ve Sadeyağ Tebliğ Taslağı"nı hazırlayarak görüşe sundu. Düzenlemeyle tereyağı ve sade yağın tekniğine uygun ve hijyenik şekilde üretilmesi, muhafazası, ambalajlanması, depolanması, taşınması ve pazarlanması için gerekli özelliklerin belirlenmesi amaçlandı. Bu çerçevede, tuz ilave edilmeyen tereyağının süt yağı oranının ağırlıkça en az yüzde 82 olması kriteri getirildi. Konuyla ilgili konuşan Karadeniz Teknik Üniversitesi Öğr. Gör. Dr. Mehtap Er Kemal, "Genel olarak tereyağın bileşimi ile ilgili herhangi bir değişim söz konusu değil. Tereyağı en az yüzde 80 süt yağı, yüzde 2'si protein ve diğer kuru maddeler, yüzde 16'sı da su içerikli olarak tebliğde tanımlanmaktaydı. Tebliğde kalan yüzde 2'lik kısım ile ilgili tuz mu yoksa süt yağı mı olması konusunda net bir bildirim yoktu. Dolayısıyla kar amacı güden bazı ticari işletmeler bu yüzde 2'lik kısım için ya yüzde 2 süt yağı ya da tuz kullanarak üretimlerini gerçekleştiriyordu. Bu belirsizlik genel olarak piyasada taklit ve tağşiş konusunda sorunlar oluşturduğundan Tarım ve Orman Bakanlığı’nın tebliğe yeni bir düzenleme getirdiğini düşünüyorum. Tuz ilaveli olmayan tereyağlarında süt yağı oranı mutlaka yüzde 82’ye çekildi ki totalde yüzde yüz bileşim tamamlanmış oldu" dedi. Vatandaş taklit ve tağşişe uğramış tereyağını anlayabilir mi? Son yıllarda taklidi en fazla yapılan ürünler arasında olan tereyağı ile ilgili, orijinal ve taklit tereyağı arasındaki farka da değinen Er Kemal, "Aslında tereyağının en az yüzde 82'lik süt yağı oranı temelli bir ürün olması; süt yağı dediğimiz şeyin de inek, manda, keçi ve koyun sütlerinden elde edilen yağların temelini oluşturması. Taklit ve tağşiş durumlarının en çok bitkisel yağ ilavesi ile gerçekleştirildiğinin bunun yanında patates nişastası kullanımı da görülür. Biz laboratuvarlarımızda fiziksel ve kimyasal ayırt edici metotlar kullanıyoruz ancak tüketicinin bıçak testi ve sürülebilirlik gibi bir takım denemeleri ile tereyağın sahte mi, taklitli ve tağşişli mi olduğunu anlama olasılığı maalesef yok. Ama tereyağının kendine has bir görüntüsü, kokusu ve tadı olmalı. Vücut sıcaklığında eriyebilmeli. Eğer bir tereyağına bitkisel yağ katkısı yapıldıysa ürün daha çabuk eriyebiliyor ve bir miktar yağ sızması gözlenebiliyor. Bu tarz durumlarda çıkarım yapılabilir elbette. Ama bunun dışında direkt 'Bu tereyağını erittim, şunu gördüm. Bu ürün taklit bir ürün' gibi bir yorumu tüketici yapamaz. O yüzden akredite ya da Tarım ve Orman Bakanlığı'nın gıda kontrol laboratuvarlarında numuneler analiz edilmeli" diye konuştu. "Tonya tereyağının Osmanlı Devleti dönemlerine dayanan bir tarihi var" Trabzon'un Tonya ilçesinde üretilen ve coğrafi işaret de alan Tonya tereyağının ülkemizde önemli bir yeri olduğunu dile getiren Er Kemal, "Aslında Karadeniz Bölgesi hem coğrafi şartları hem de fazla yağış aldığı için bitki örtüsünden kaynaklı hayvancılığa oldukça uygun. Yaylacılık kültürü de çok fazla. Osmanlı Devleti dönemlerinden bile Tonya tereyağının oldukça meşhur olduğu biliniyor. Türkiye'de tereyağı adına tescil alan ilk bölge Tonya. Bu anlamda Türkiye'de duyulabilirliği ve gündemde oluşu her zaman devam ediyor. Bunun yanında bu bölgenin peynir çeşitleri de oldukça fazla gündemde. Ama tereyağı deyince Trabzon tereyağı akla geliyor. Tonya'daki tereyağının farklı oluşu ya da ayırt edici özelliği tamamen aslında bölgenin sanayiye yakın bölgelerden uzak olması, dolayısıyla daha bakir oluşu ve insanlar tarafından kirliliğe maruz kalmaması, yağmur aldığı için otlak ve meraların hayvan beslenmesi için oldukça iyi olması ve buna bağlı olarak ineklerin çok doğal bir şekilde beslenebilmesinden kaynaklanıyor. Direkt olarak A vitamini ve beta karoten açısından zengin otlarla beslenen hayvanların sütleri ve süt yağının renginin sarı olması bu bölgedeki otlarla beslenmesiyle ilgilidir. Hayvanların tükettiği otlar ile beta karoten ve dolayısıyla sarı renk tereyağına da geçiyor. Tonya tereyağının diğer tereyağlarından farklı oluşunu bu şekilde açıklayabiliriz" dedi. "İyi bir etiket okuyucusu olun" Tüketicilere de çağrıda bulunan Öğr. Gör. Dr. Mehtap Er Kemal, "İyi bir etiket okuyucusu olmak çok önemli. Gıda güvenliğini ve halk sağlığını düşündüğümüzde Bakanlık tarafından belirlenen tebliğ ve bazı parametreler mutlaka var. Bakanlık bu konuyla ilgili mutlaka takip ve analiz yapıyor. Ancak biz de tüketiciler olarak iyi bir etiket okuyucusu olursak, aldığımız ve tükettiğimiz şeyin içeriği ne, ne kadar, menşei ne, nerden elde edilmiş, nasıl bir ürün diye araştırırsak bu tarz problemlerin kalacağını çok fazla düşünmüyorum" diyerek sözlerini tamamladı.

Yıllık enflasyon Kasım’da yüzde 61,98 oldu

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Kasım ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Buna göre, tüketici fiyat endeksindeki (TÜFE) değişim 2023 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 3,28, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 60,09, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 61,98 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 53,40 olarak gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup yüzde 37,54 ile konut oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 92,86 ile lokanta ve oteller oldu. Ana harcama grupları itibarıyla 2023 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre en az artış gösteren ana grup yüzde -0,31 ile giyim ve ayakkabı oldu. Buna karşılık, 2023 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 11,17 ile konut oldu. Endekste kapsanan 143 temel başlıktan (Amaca Göre Bireysel Tüketim Sınıflaması-COICOP 5’li Düzey) 2023 yılı Kasım ayı itibarıyla, 23 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşirken, 7 temel başlığın endeksinde değişim olmadı. 113 temel başlığın endeksinde ise artış gerçekleşti. Özel kapsamlı TÜFE göstergesi (B) yıllık yüzde 67,27, aylık yüzde 2,53 oldu İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE’deki değişim, 2023 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 2,53, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 64,09, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 67,27 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 57,56 olarak gerçekleşti. Yİ-ÜFE yıllık yüzde 42,25 arttı Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 2,81, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 42,59, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 42,25 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 53,15 artış gösterdi. Sanayinin dört ana sektöründen imalat endeksi yıllık yüzde 54,11 arttı Sanayinin dört sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 65,49 artış, imalatta yüzde 54,11 artış, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 30,00 azalış ve su temininde yüzde 70,23 artış olarak gerçekleşti. Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri; ara malında yüzde 46,45 artış, dayanıklı tüketim malında yüzde 61,16 artış, dayanıksız tüketim malında yüzde 68,11 artış, enerjide yüzde 5,91 azalış ve sermaye malında yüzde 65,21 artış olarak gerçekleşti. Sanayinin dört ana sektöründen imalat endeksi aylık yüzde 2,26 arttı Sanayinin dört sektörünün aylık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 2,68, imalatta yüzde 2,26, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 10,99 ve su temininde yüzde 1,91 artış olarak gerçekleşti. Ana sanayi gruplarının aylık değişimleri; ara malında yüzde 2,50, dayanıklı tüketim malında yüzde 2,49, dayanıksız tüketim malında yüzde 3,07, enerjide yüzde 3,46 ve sermaye malında yüzde 2,85 artış olarak gerçekleşti. Yıllık Yİ-ÜFE’ye göre 5 alt sektör daha düşük, 24 alt sektör daha yüksek değişim gösterdi Yıllık azalış gösteren tek alt sektör yüzde 30,00 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme oldu. Buna karşılık temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları yüzde 93,70, diğer madencilik ve taş ocakçılığı ürünleri yüzde 84,05, içecekler yüzde 74,00 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu. Aylık Yİ-ÜFE’ye göre 16 alt sektör daha düşük, 13 alt sektör daha yüksek değişim gösterdi Aylık en yüksek azalış; yüzde 3,52 ile kok ve rafine petrol ürünleri, yüzde 0,75 ile ham petrol ve doğal gaz alt sektörlerinde gerçekleşti. Buna karşılık elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme yüzde 10,99, metal cevherleri yüzde 6,15, tütün ürünleri yüzde 6,04 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.

Tüketiciyi aldatan reklamlara 12 milyon lira ceza

Bazı internet sitelerinde medyum, büyü, fal tanıtımları yapıldığı tespit edildi. 39 internet sitesi hakkında başlatılan incelemede, tanıtım ve reklamlarda dini inanç istismarı tespit edildi. Belirlenen 39 internet sitesinin reklam mevzuatına aykırı hareket ettiğine karar verildi. Söz konusu sitelerin reklamları durduruldu ve erişim engeli getirildi. Reklam Kurulu, kaynak veya mineralli suların bazı siteler tarafından 'Bebek Suyu' adı altında satıldığını da belirledi. Tanıtımlarında "Bebeklerin kemik gelişimini ve böbrek sağlığını olumlu etkileyeceği" gibi yanıltıcı ifadelere yer veren firmalara para cezası uygulandı. Kurulun ekim toplantısında da tüketiciyi aldatanlara ceza yağdı. Geçen ay toplam 11 milyon 693 bin 933 lira ceza kesildi. 40 dosya için erişim engeli tedbiri uygulanmasına karar verildi.

Tüketicinin gözdesi SUV araçlar

SUV sınıfının hızlı yükselişinin sebeplerinin başında kullanıcısına zengin bir yelpaze sunması olduğunu belirten Didem Aras, “SUV gövde tipi ve C-SUV alt segmenti, dünyada ve Türkiye’de her geçen gün daha da güçleniyor. Asfaltın yanı sıra hafif arazi şartlarında kullanılabilen ve hafta sonu kaçamaklarında doğada rahatça ilerleyebilmek için tasarlanan Sport Utility Vehicle (SUV) otomobiller, sürüş şartları bakımından kullanıcısına zengin bir yelpaze sunuyor. Geniş kabin ve bagaj hacmine sahip olan SUV araçlar, kalabalık aileler tarafından da sıklıkla tercih ediliyor. Şehir içinde kullanımı da giderek bir trend haline gelmiş olan SUV'lar özellikle yerden yüksek ve gösterişli yapısı sebebiyle tüketicinin bir numaralı tercihi olma yolunda hızla ilerliyor. Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, Türkiye otomobil pazarında ocak-haziran döneminde en çok tercih edilen gövde tipi yüzde 46 pay ile SUV araçlar oldu. Böylece otomotiv pazarında satılan neredeyse her iki araçtan biri SUV olarak kayıtlara geçti” dedi. Aras, “Renault, her geçen gün büyüyen C segmentine Yeni Austral, Captur ve Koleos ile Dacia ise piyasanın en çok tercih edilen SUV araçlarından biri olan Duster ile damgasını vurmuş durumda. Sürüş konforu, gelişmiş güvenlik paketleri ve iç-dış dizaynı ile tüm beklentileri karşılayan, 'Bugüne kadarki en iyi Renault' olarak konumlandırılan ve AUTOBEST jürisinin '2023 Avrupa'nın Satın Alınacak En İyi Otomobili' ödülüne layık gördüğü Yeni Austral, markanın SUV araçlar için olan ciddiyetini gösteren oldukça başarılı bir model. Captur da SUV piyasasında adını geniş motor seçenekleri, yüksek satış adetleri ve dikkat çekici tasarımıyla adını oldukça duyurdu. Ek olarak Koleos, markanın lüks SUV sınıfına olan imzası durumunda. Dacia kanadında ise uzun süredir tüketicinin yüksek beğenisini karşılamış, ekonomik fiyatı ve zengin donanım seçeneği ile yıllar içerisinde Türk tüketicisinin kalbinde taht kurmuş olan Duster, grubun en öne çıkan modellerinden biri konumunda” diye konuştu. Aras, “Ekim ayına özel Austral’da geçerli 100 bin lira, Captur’da geçerli 75 bin lira, Koleos’da geçerli 50 bin lira ve Dacia Duster’da geçerli 60 bin lira takas indirimleri ile müşterileri için oldukça cazip seçenekler sunuyor” şeklinde konuştu.

#Tüketici

Sahte Tereyağı Nasıl Ayırt Edilir?

Yıllık enflasyon Kasım’da yüzde 61,98 oldu

Tüketiciyi aldatan reklamlara 12 milyon lira ceza

Tüketicinin gözdesi SUV araçlar