Hava Durumu

TİCARİ İLİŞKİLERDE BONO VE ÇEK ALACAKLARI

Yazının Giriş Tarihi: 17.04.2020 09:20
Yazının Güncellenme Tarihi: 17.04.2020 09:20

Ticari hayatta sıkça karşılaşılan problemlerden birisi; ticari ilişkinin tarafları arasında para yerine geçen bono, çek ve poliçe (hukukta kambiyo senetleri olarak yer alır) verilmesi, ancakbu senetlerin nakde çevrilmesi aşamasında ödenmemesidir.

En sık kullanılan kambiyo senetleri; bono ve çeklerdir. Kırtasiyelerde matbu halde satılan ve bu nedenle de sıkça kullanılan belgeler ‘bono’ lardır. Bankalar tarafından, müşterileri adına matbu olarak basılan ve banka müşterisinin borçlu göründüğü senetler ise ‘çek’ lerdir.

Ticari hayatta alışverişini çek karşılığı yapan kişi; adına yazılı ya da ciro edilmiş bulunan çeki, düzenlenen bankaya, çek üzerindeki vade tarihinde ibraz ederek alacağına kavuşabilir. Ancak bazı durumlarda çeki düzenleyen banka müşterisinin hesabında yeterli miktarda para bulunmamakta ya da bazı başkaca kısıtlamalar bulunduğundan ödeme yapılamamaktadır. Bu durumda çek ‘karşılıksız’ kalmaktadır. Banka çekin arkasına kaşe vurarak, hangi tarihte çekin getirildiğini ve hangi sebepten dolayı çekin alacaklısına ödeme yapılamadığını belirten bir yazı yazmaktadır.

Bonolarda ise, belgede kararlaştırılan ödeme tarihinde (vade tarihi) başvurulacak bir resmi/özel mercii bulunmayıp, vade tarihinde borçludan senet bedeli istenir. Ancak bu isteme kanıtlanması gereken bir isteme olmayıp, vade tarihinde borçlunun alacaklıya getirmesi gereken bir borç olduğundan herhangi bir resmi ihtara gerek duyulmamaktadır.

Vade tarihinde ödenmeyen bir bono için ya da karşılıksız kalan bir çek için alacaklının yapacağı şey bir icra takibi başlatmaktır. Kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip, alacaklının takip talebini icra dairesine vermesi ile başlar, ödeme emri ve kesinleşmesi, haciz, satış ve paraların paylaştırılması aşamaları ile devam eder.Hukukumuzda kambiyo senetlerine özgü özel bir takip yolu bulunduğundan bu senetlerin icrasında bazı özel süreler vardır. Örneğin; sıradan icra takiplerinde borçlunun kendisine tebliğ edilen ödeme emrine 7 gün içerisinde itiraz etme hakkı bulunmakta iken, kambiyo senetlerine özgü icra takibi başlatıldıktan ve ödeme emri borçluya tebliğ edildikten sonra borçlunun itiraz etme süresi 5 gündür. Yani vermiş olduğunuz bono ya da çek dolayısıyla hakkınızda bir icra takibi başlatılmış, ancak bu takip haksız ise 5 gün içerisinde, ödeme emrinin üzerinde bulunan icra dairesinin bağlı bulunduğu icra mahkemesine dilekçe ile başvurarak itirazınızı bildirmeniz gerekmektedir.

Başlatışmış olan icra takibine iki halde itiraz edebilirsiniz;

Senet üzerindeki imzalar size ait değil ise, Borcu daha önce ödemiş iseniz ya da başka bir sebepten borç ortadan kalmış ise.

 

Ödeme emrine itiraz edilmesi satıştan başka takip işlemini durdurmaz. Fakat ödeme emrine itiraz eden borçlu, mallarının haczini veya icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi için, icra mahkemesinden icra takibinin geçici olarak durdurulmasını isteyebilir. İcra mahkemesi, borçlunun itirazının reddine karar verirse; alacaklı, kararın kesinleşmesini beklemeksizin takibe devam edebilir. Mahkemece verilen karar şekli anlamda kesin hüküm olduğundan, red kararının ardından borçlunun menfi tespit veya istirdat davası açma hakkı saklıdır. İcra mahkemesi, borçlunun itirazının kabulü yönünde karar verirse takip durur ve bu kararın kesinleşmesi ile de icra takibi iptal edilir.

Haftaya yeni bir konuda görüşmek üzere adalet ve huzur dolu günler dilerim…Bilgi ve görüşleriniz için av.ezgiarslankiraz@gmail.com adresinden ulaşabilirsiniz.

Yorum Ekle
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!
Yorumlar
Yükleniyor..
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.